کیست استخوان در کودکان یکی از موارد شایع در ایران است. این نوع عارضه استخوانی در کودکان و نوجوانان بیشتر دیده می‌شود. برای درمان کیست های استخوانی انواع مختلفی از روش‌های درمان وجود دارد که هنوز درباره یک درمان اصلی توافق نشده است. در این مقاله به بررسی جامع کیست استخوان می‌پردازیم.
کیست استخوان چیست؟
کیست استخوان یک سوراخ پر از مایع است که در استخوان ها ایجاد می شود. کیست استخوان عمدتاً کودکان و نوجوانان را درگیر می کند. کیست های استخوان معمولا جدی نیستند، اما گاهی اوقات نیاز به درمان با جراحی دارند. با این حال، کیست استخوان اگر کوچک باشد و مشکلی ایجاد نکند، در برخی موارد نیازی به درمان ندارند. کیست های استخوان به خصوص در کودکان و نوجوانان اغلب خود به خود بهبود می یابند. ممکن است برای چند سال به طور مرتب عکس برداری با اشعه ایکس انجام دهید تا بررسی شود که استخوان شما در حال بهبود است و کیست بزرگتر نمی شود.
انواع کیست های استخوانی
شایع ترین کیست های استخوانی شامل موارد زیرند اما محدود به این موارد نیستند:
کیست های استخوانی تک اتاقی
حفره های پر از مایع که ممکن است در صورت عدم تخلیه صحیح مایع از استخوان در حین رشد، ایجاد شوند. به طور فاحش، مایع کیست استخوان تک اتاقی به رنگ زرد شفاف به نظر می رسد، مگر اینکه خونریزی ایجاد شود. مایع کیست استخوان تک اتاقی ممکن است حاوی پروستاگلاندین، رادیکال های آزاد، اینترلوکین ها، متالوپروتئین ها و سیتوکین ها باشد. دیواره کیست فاقد پوشش اپیتلیال است و از استرومای فیبروواسکولار تشکیل می شود. در اعماق این غشاء قطعاتی از استخوان نابالغ، سلول های غول پیکر استئوکلاست و سلول های مزانشیمی قرار دارند. شکستگی دیواره کیست را با فیبروبلاست، هموسیدرین و استخوان بافت واکنشی ضخیم می کند.
کیست های استخوانی آنوریسمال
سوراخ های پر از خون که شاید به دلیل مشکل در رگ های خونی در استخوان (احتمالاً به دلیل آسیب یا رشد غیر سرطانی) ایجاد شود. کیست استخوان آنوریسمال یک تومور نامشخص تهاجمی موضعی است. کیست استخوانی آنوریسمال یک ضایعه حفره ای پر از خون است که با پارگی هایی که توسط یک لایه نازک از استخوان قشر مغز احاطه شده است، به وجود می‌آید. از نظر میکروسکوپی، بافت هموراژیک با فضاهای غاری و استرومای سلولی را نشان می دهد. پوشش شامل فیبروبلاست فشرده و هیستیوسیت بوده و علاوه بر آن این مایع حاوی سلول های التهابی مزمن، پروستاگلاندین ها و سلول های غول پیکر است. یک نوع جامد از کیست استخوان آنوریسمال به نام گرانولوم ترمیمی سلول غول پیکر نیز شناخته شده است.
بیشتر بخوانید: سرطان استخوان کودکان
تشخیص کیست استخوانی
تشخیص کیست استخوانی اغلب از طریق یک فرآیند تشخیصی جامع که شامل تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایش‌های تصویری است، صورت می‌گیرد. فرآیند تشخیص کیست استخوانی عبارتند از:
تاریخچه پزشکی: پزشک ابتدا به شما سوالاتی درباره علائم، نشانه‌ها و تاریخچه بیماری شما می‌پرسد. این موارد شامل علائمی مانند درد، تورم، سابقه آسیب، عوامل تحریک کننده و تغییر در عملکرد استخوان است.
معاینه فیزیکی: پزشک مناطق مورد نظر که درگیر درد و تورم است را بررسی می‌کند و علائمی مانند تغییر در شکل و حجم استخوان، نارسایی حرکت و حساسیت را در نظر می‌گیرد.
آزمایش‌های تصویری: برای تأیید تشخیص کیست استخوانی و ارزیابی جزئیات بیشتر، از آزمایش‌های تصویری استفاده می‌شود. این آزمایشات شامل موارد زیر است:
- اشعه ایکس: اشعه ایکس در تشخیص کیست استخوانی مفید است و می‌تواند شکل و ساختار کیست را نشان دهد.
- اسکن استخوان: این آزمایش با استفاده از ماده رادیواکتیو، تصاویری از استخوان‌ها ارائه می‌دهد و می‌تواند مناطقی که دارای فعالیت غیرطبیعی هستند را نشان دهد.
- آنژیوگرافی استخوانی: این روش شامل تزریق ماده رادیواکتیو به عروق استخوانی است و تصاویری از سیستم عروقی در ناحیه مورد نظر ارائه می‌دهد.
- توموگرافی کامپیوتری CT Scan: تصاویر مقطعی از استخوان ارائه می‌دهد و می‌تواند جزئیات بیشتری از ساختار کیست را نشان دهد.
- رزونانس مغناطیسی MRI: تصاویری از استخوان، بافت نرم و عروق ارائه می‌دهد و برای تشخیص دقیق‌تر و ارزیابی معمولاً مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پس از انجام این مراحل تشخیصی، پزشک قادر خواهد بود نوع و ماهیت کیست استخوانی را تشخیص دهد و برنامه درمانی مناسب را شروع کند. بنابراین، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، توصیه می‌شود با پزشک متخصص مشورت کنید.
درمان کیست استخوان
در برخی موارد کیست استخوان نیاز به درمان دارد، مواردی همچون: بزرگ شدن کیست که این مورد می تواند استخوان را ضعیف تر و احتمال شکستگی (شکننده شدن) در صورت آسیب رساندن به آن را ایجاد کند. مورد بعدی اگر عارضه مشکلاتی مانند درد، تورم یا توده را ایجاد کند، به درمان نیاز دارد.
درمان های اصلی عبارتند از:
- تخلیه مایع با سوزن و تزریق دارو به استخوان برای کمک به بهبودی که شاید لازم باشد چندین بار در طی چند ماه انجام شود.
- بریدن یا تراشیدن کیست استخوان سوراخ ممکن است با قطعات کوچک استخوان گرفته شده از قسمت دیگری از بدن شما یا از کسی که پس از مرگ استخوان اهدا کرده است پر شود.
- درمان تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. معمولاً نیازی نیست یک شب را در بیمارستان بمانید.
بهبودی پس از درمان کیست استخوان
- به طور معمول حداقل چند ماه طول می کشد تا استخوان بهبود یابد.
- ممکن است لازم باشد از فعالیت‌ها یا ورزش‌هایی که می‌توانند به استخوان آسیب بزنند تا زمان بهبودی آن اجتناب کنید.
- شما برای چند سال به طور منظم جلسات عکسبرداری با اشعه ایکس خواهید داشت تا بهبود آن را بررسی کنید.
آیا درمان کیست استخوانی شامل جراحی است یا روش‌های دیگری نیز وجود دارد؟
درمان کیست استخوان می‌تواند شامل روش‌های مختلف باشد و بستگی به نوع کیست، مکان آن، اندازه و علائم مرتبط دارد. در بعضی موارد، درمان غیرجراحی می‌تواند کافی باشد، در حالی که در موارد دیگر، ممکن است جراحی لازم باشد. در زیر، چندین روش درمان کیست استخوانی را شرح می‌دهیم:
- مشاهده و نظارت: در برخی موارد کیست استخوانی کوچک و بی‌علامت است و احتمالا نیازی به درمان فعال نداشته باشد. در این صورت، پزشک توصیه می‌کند کیست را مشاهده و با انجام آزمایش‌های تصویری مکرر نظارت شود.
- درمان دارویی: برخی از کیست‌های استخوانی به درمان دارویی پاسخ می‌دهند. این شامل مصرف داروهایی مانند استروئیدها، بیسفوسفونات‌ها و محصولات دارویی دیگر است که به کاهش رشد و سایز کیست کمک می‌کنند.
- جراحی برای برداشتن کیست: در برخی موارد، جراحی لازم است تا کیست جدا شده و برداشته شود.
- تخلیه و رفع محتویات کیست: در بعضی کیست‌ها، محتویات داخلی مثل مایع یا بافت از کیست خارج می‌شود تا فشار درونی کیست کاهش یابد.
- ترمیم استخوان: در برخی موارد، جراحی می‌تواند شامل ترمیم استخوان آسیب دیده توسط کیست باشد.
- تزریق مواد تحریک‌کننده: در برخی موارد، پزشک می‌تواند مواد تحریک‌کننده به کیست تزریق کند تا باعث تخلیه و تسریع در بهبود شود.
تصمیم نهایی درباره روش درمانی برای کیست استخوانی، بستگی به شرایط خاص هر فرد و توصیه‌های پزشک خود دارد. بنابراین، مهم است با پزشک متخصص خود در مورد گزینه‌های درمانی مختلف مشورت کنید و توصیه‌های او را دنبال کنید.
