شکستگی لگن در کودکان یکی از مشکلات ارتوپدی است که اغلب به دلیل تصادفات، سقوط یا آسیبهای ورزشی رخ میدهد. این نوع شکستگیها در مقایسه با بزرگسالان کمتر شایع است، اما به دلیل رشد و تکامل بدن کودک، تأثیرات جدی بر روی استخوانها و مفاصل خواهد داشت. درک ویژگیهای خاص شکستگی لگن در کودکان و تفاوتهای آن با بزرگسالان بسیار مهم است، زیرا ساختار استخوانی کودک هنوز در حال رشد است و نیاز به درمان دقیق و مراقبتهای ویژه دارد.
شکستگی لگن در کودکان چیست؟
شکستگی لگن در کودکان به آسیب دیدگی استخوانهای ناحیه لگن گفته میشود که معمولا ناشی از ضربات شدید مانند تصادفهای رانندگی، سقوط از ارتفاع یا آسیبهای ورزشی است. این نوع شکستگی در مقایسه با بزرگسالان کمتر شایع است، اما به دلیل ویژگیهای خاص ساختار استخوانی و رشد سریع بدن کودکان، درمان آن اهمیت ویژهای دارد.
در کودکان، استخوانها هنوز در حال رشد هستند و ممکن است برخی از شکستگیها بر روی خطوط رشد استخوانی تاثیر بگذارند، که به مشکلات بلندمدت منجر میشود. درمان این شکستگیها به دقت و تخصص نیاز دارد تا از بروز عوارضی چون محدودیت حرکتی یا تغییرات دائمی در ساختار لگن جلوگیری شود.
علائم شکستگی لگن در کودکان
- درد شدید در ناحیه لگن
- تورم یا کبودی در ناحیه لگن
- عدم توانایی در حرکت دادن پا
- تغییر در وضعیت پا (چرخش یا کوتاهی پا)
- مشکل در راه رفتن یا ایستادن
- حساسیت شدید به لمس در ناحیه لگن
- درد هنگام فشار به ناحیه کشاله ران
- بدتر شدن درد با حرکت یا تلاش برای بلند شدن
دلیل شکستگی لگن در کودکان
دلیل اصلی شکستگی استخوان لگن در کودکان شامل تصادفها، سقوطها یا ضربات شدید به ناحیه لگن است. کودکان به دلیل کنجکاوی طبیعی و فعالیتهای جسمانی زیاد، بیشتر در معرض حوادثی هستند که میتواند منجر به آسیب به استخوانها شود. تصادفات رانندگی و سقوط از ارتفاع از جمله علل شایع این نوع شکستگیها هستند.
همچنین، در برخی موارد، آسیبهای ورزشی نیز به شکستگی لگن منجر خواهد شد، به ویژه در کودکانی که به طور جدی در ورزشهایی مانند فوتبال، دوچرخه سواری یا اسکیت برد مشغول هستند. با این حال، به دلیل ساختار خاص استخوانهای کودکان که هنوز در حال رشد است، شکستگی های لگن ممکن است پیچیده تر از بزرگسالان باشد و نیاز به مراقبت و درمان ویژه داشته باشد.
تشخیص شکستگی لگن در کودکان
تشخیص شکستگی لگن در کودکان بر اساس ترکیبی از تاریخچه پزشکی، علائم بالینی و آزمایشهای تصویربرداری انجام میشود. در ابتدا، بهترین متخصص ارتوپد کودکان به دقت وضعیت کودک را بررسی کرده و به دنبال علائمی مانند درد شدید در ناحیه لگن، محدودیت در حرکت پاها، کبودی یا تورم در اطراف ناحیه آسیب دیده میگردد.
همچنین، احتمال دارد کودک نتواند به درستی راه برود یا روی پای آسیب دیده وزن کل بدن خود را بیندازد. برای تایید تشخیص و ارزیابی شدت آسیب، معمولا از رادیوگرافی (عکسبرداری با اشعه ایکس) استفاده میشود. در برخی موارد، بهویژه زمانی که شکستگی استخوان کودک در ناحیهای از استخوانهای لگن باشد که کمتر قابل مشاهده است، انجام سی تی اسکن (CT Scan) یا MRI (تصویرسازی با تشدید مغناطیسی) ضروری است تا جزییات بیشتری از آسیب به دست آید. تشخیص دقیق و سریع برای انتخاب درمان مناسب و جلوگیری از بروز عوارض بلند مدت اهمیت زیادی دارد.
روش های درمان شکستگی لگن در کودکان و خردسالان
روشهای درمان شکستگی لگن در کودکان و خردسالان بسته به نوع و شدت شکستگی، سن کودک و وضعیت کلی سلامتی او متفاوت است. درمان ها به طور کلی به دو دسته جراحی و غیر جراحی تقسیم میشوند:
1. درمان غیر جراحی : در شکستگیهای ساده و پایدار که جابهجایی استخوانها وجود ندارد یا آسیب به ساختارهای حیاتی مانند مفاصل یا رگهای خونی وارد نشده است، پزشک ممکن است درمان غیر جراحی را توصیه کند. این روش شامل استراحت، استفاده از گچ یا آتل برای ثابت نگه داشتن لگن و مدیریت درد با داروهای مسکن است. در برخی موارد، پزشک ممکن است از تراکشن (کشیدن اندام) برای جلوگیری از حرکت استخوانهای آسیب دیده و کاهش درد استفاده کند. درمان غیرجراحی معمولا در شکستگیهایی که نیاز به اصلاحات ساختاری نداشته و در آنها استخوانها به خوبی در جای خود قرار دارند، موثر است.
2. عمل جراحی: در مواردی که شکستگی لگن پیچیده و وسیع است، مانند شکستگیهای با جابهجایی استخوانها یا آسیب به مفاصل و بافتهای نرم اطراف، عمل جراحی ضروری میشود. جراحی ممکن است شامل تثبیت استخوانها با استفاده از پلیتها، پیچها یا میلههای فلزی باشد. این روشها بهمنظور جبران حرکت استخوانها و فراهم کردن یک روند بهبود سریع و دقیق انجام میشود. در موارد شدیدتر، ممکن است جراحی برای اصلاح شکستگیهای مفصل ران یا آسیبهای شدید به بافتهای نرم اطراف نیز نیاز باشد. پس از جراحی، معمولا دورهای از فیزیوتراپی و توانبخشی برای بازگرداندن حرکت و تقویت عضلات توصیه میشود.
3. درمان فیزیوتراپی و توانبخشی: پس از هر نوع درمان، فیزیوتراپی برای بازگرداندن قدرت عضلات و حرکت طبیعی لگن بسیار حیاتی است. این روش معمولا شامل تمرینات تقویتی، حرکات کششی و آموزشهای مربوط به وضعیت بدن است تا کودک بتواند بدون مشکل به فعالیتهای روزمره خود بازگردد. توانبخشی به بهبود عملکرد کودک و پیشگیری از عوارض بلند مدت کمک میکند.
جمع بندی
شکستگی لگن در کودکان از جمله آسیب هایی است که نیاز به توجه ویژه و درمان به موقع دارد. این نوع شکستگیها به دلیل ویژگی های خاص استخوانی و رشدی که در کودکان وجود دارد، میتواند پیچیدگیهایی ایجاد کند که در صورت درمان نادرست، منجر به مشکلات بلند مدت در حرکت و عملکرد لگن شود.
دکتر محمد مهدی ابراهیمی نسب، متخصص ارتوپدی کودکان با تجربه و تخصص بالا در درمان انواع آسیبهای ارتوپدی، از جمله شکستگیهای لگن در کودکان، خدمات خود را در این زمینه ارائه میدهد. ایشان با استفاده از جدیدترین روشهای تشخیصی و درمانی، به بیماران کمک میکنند تا بهبود کامل پیدا کنند و از بروز مشکلات دیگر جلوگیری شود.