دررفتگی آرنج در کودکان، آسیبی نسبتاً شایع است که معمولاً در اثر کشیدگی یا پیچش ناگهانی بازو رخ می‌دهد. این وضعیت می‌تواند برای کودک دردناک باشد و حرکت بازو را محدود کند. در این مقاله، به بررسی علائم، نحوه تشخیص و روش‌های درمان دررفتگی آرنج در کودکان می‌پردازیم تا والدین و مراقبین بتوانند با آگاهی بیشتری با این آسیب برخورد کنند.
دررفتگی آرنج در کودکان
دررفتگی آرنج به دو نوع جزئی (سابلوکساسیون) و کامل (لوکساسیون) تقسیم می‌شود. نوع کامل معمولاً جدی‌تر است و می‌تواند با صدمات استخوانی یا آسیب به رباط‌ها، اعصاب و شریان‌ها همراه باشد. همچنین کشیدگی یا نیمه‌دررفتگی آرنج، که بیشتر در کودکان زیر پنج سال رخ می‌دهد، حالتی است که در آن رباط اطراف سر استخوان رادیوس از جای خود خارج می‌شود. این وضعیت به اندازه دررفتگی یا شکستگی استخوان خطرناک نیست اما همچنان نیاز به بررسی و درمان پزشکی دارد.
علائم دررفتگی آرنج در کودکان
دررفتگی آرنج در کودکان معمولاً به‌دنبال زمین خوردن یا ضربه مستقیم رخ می‌دهد و با خروج استخوان از محل طبیعی خود همراه است. این آسیب می‌تواند علائمی چون درد شدید، تورم، کبودی، ضعف در مفصل، تغییر شکل آرنج و ناتوانی در حرکت دست را به‌دنبال داشته باشد. در موارد شدیدتر، ممکن است اعصاب و عروق خونی نیز آسیب ببینند که به بی‌حسی یا از دست دادن نبض در مچ منجر می‌شود.
علت دررفتگی آرنج در کودکان چیست؟
دررفتگی آرنج کودکان می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. شایع‌ترین علت آن زمانی است که کودک هنگام افتادن، تلاش می‌کند با دست خود از برخورد جلوگیری کند. آسیب‌های ورزشی کودکان و تصادفات رانندگی نیز از دیگر عوامل مهم هستند؛ به‌ویژه زمانی که فشار ناگهانی به دست وارد می‌شود.
حرکت بیش از حد مفصل یا اختلالات مفصلی نادر مانند سندرم اهلرز-دنلوس نیز می‌توانند زمینه‌ساز دررفتگی شوند. این سندرم باعث افزایش غیرطبیعی انعطاف‌پذیری و شلی مفاصل شده و خطر دررفتگی را افزایش می‌دهد. آگاهی از این عوامل می‌تواند به پیشگیری و مدیریت بهتر این آسیب کمک کند.
تشخیص دررفتگی آرنج کودکان
تشخیص دررفتگی آرنج در کودکان اغلب با مشاهده‌ی علائم بالینی صورت می‌گیرد. بارزترین نشانه، شروع ناگهانی درد پس از کشیدن یا بلند کردن کودک از ناحیه دست است. کودک ممکن است به دلیل درد، از حرکت دادن دست خود امتناع کند. در این نوع آسیب‌دیدگی، معمولاً تورم یا تغییر شکل ظاهری در دست کودک مشاهده نمی‌شود و صرفاً با معاینه‌ی ظاهری نمی‌توان به تشخیص قطعی رسید.
در اکثر موارد، برای تشخیص دررفتگی آرنج نیازی به انجام تست‌های تشخیصی نیست، مگر آنکه بهترین متخصص ارتوپد کودکان به وجود شکستگی مشکوک شود که در این صورت، تصویربرداری با اشعه‌ی ایکس توصیه می‌شود
درمان دررفتگی آرنج کودکان
در صورت بروز این آسیب، از هرگونه تلاش برای جا انداختن آرنج خودداری کنید، زیرا ممکن است به بافت‌ها و اعصاب اطراف آسیب وارد شود. در چنین شرایطی، دست کودک را بی‌حرکت نگه داشته و فوراً به پزشک مراجعه کنید.
پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق، اسکن تصویربرداری تجویز کند تا شکستگی یا دررفتگی را ارزیابی کند. اگر بافت آسیب ندیده باشد، پزشک با بازگرداندن استخوان به محل طبیعی آن و آتل‌بندی، درمان را آغاز می‌کند. پس از باز کردن آتل، ضعف عضلات ممکن است وجود داشته باشد که نیازمند فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی خواهد بود. در موارد آسیب شدیدتر، ارجاع به جراح ارتوپدی و گچ‌گیری ضروری است.
بیشتر بخوانید: علائم شکستگی آرنج در کودکان و راه درمان
مراقبت‌های بعد از دررفتگی آرنج کودکان
برای کمک به بهبود دررفتگی آرنج کودک، مراقبت‌های خانگی بسیار اهمیت دارد. جهت کاهش تورم، آرنج را بالاتر از سطح بدن قرار داده و از کمپرس یخ به مدت ۴۸ ساعت، چندین بار در روز و هر بار به مدت ۱۵ دقیقه استفاده کنید؛ البته یخ نباید مستقیماً روی پوست قرار گیرد. پزشک ممکن است مسکن‌هایی برای کاهش درد تجویز کند که مصرف به‌موقع آن‌ها ضروری است. کودک باید حداقل ۳ تا ۵ روز استراحت داشته باشد و برنامه درمانی و تمرینات تقویتی تجویز شده را به‌طور کامل دنبال کند.
جمع بندی
دررفتگی مفصل آرنج در کودکان، از جمله نگرانی‌های رایج والدین در دوران کودکی فرزندانشان است. با اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و مراقبت‌های لازم، می‌توان از بروز این عارضه جلوگیری نمود. در صورت وقوع این حادثه، توصیه می‌شود ضمن حفظ آرامش، در کوتاه‌ترین زمان ممکن به پزشک متخصص مراجعه و اقدامات درمانی مناسب را آغاز نمایید. همچنین، رعایت دستورالعمل‌های مراقبتی پس از درمان، از اهمیت بسزایی برخوردار است و نباید نادیده گرفته شود.
